Oorsake van Waterbesoedeling
This article is available in: English | Afrikaans | Sotho | Zulu
Verstedeliking
Namate meer en meer mense na dorpe en stede beweeg, dra ‘n aantal faktore tot besoedeling by:
- die fisiese versteuring van die grond as gevolg van die bou van huise, industrieë, paaie, ens.;
- chemiese besoedeling van nywerhede, myne, ens.;
- onvoldoende rioolopvanging en behandeling;
- toename in kunsmis om meer voedsel te groei. Dit lei tot ‘n toename in voedingstowwe (nitrate en fosfate) in die water wat verhoogde plantegroei (alge-bloeisels) tot gevolg het. Wanneer hierdie plantmateriaal sterf en verrot, gebruik die baterieë die suurstof in die water. Die laer suurstofvlakke lei tot sterftes van ander waterlewe wat suurstof nodig het vir oorlewing, soos visse, ens. Hierdie proses word eutrofikasie, genoem;
- rommel, wat siektes veroorsaak en ‘n negatiewe visuele impak het.
Ontbossing
Die skoonmaak van grond vir landbou en stedelike groei, lei dikwels tot besoedeling. Wanneer grond van sy beskermende vegetasie ontneem word, raak dit vatbaar vir gronderosie. Dit lei tot ‘n toename in vertroebeling van water, wat tot die volgende kan lei:
- Dit kan die kieue van visse blokkeer;
- Bodemplante kan nie fotosinteer nie, aangesien die son se strale hulle nie bereik nie; en
- Daar is ‘n verhoging in siektes omdat bakterieë en virusse die gronddeeltjies as vervoermiddel, gebruik.
Besoedelde Rivier Vaaldam
Opdamming van Riviere
Opdamming van riviere het op die volgende wyse ‘n impak op water:
- Water wat uit damme vloei:
- het minder onderliggende materiaal, aangesien groot hoeveelhede na die bodem van die dam sak;
- is ontneem van voedingstowwe; en
- is dikwels meer sout.
- wat nadelige gevolge het op landbou en visserye stroom af.
- Verhoogde eutrofikasie kan geskied omdat die water vir langer tye in die dam bly.
- Daar vind ook verhoogde verdamping in damme plaas, veral damme wat ‘n groot oppervlak beslaan, soos die Vaaldam.
Vernietiging van Vleilande
Vleilande is die natuur se manier om water te suiwer en om water op te dam (hulle hou water terug tydens die somer en laat dit gedurende die winter vry).
Die vernietiging van vleilande:
- Vernietig die habitat van baie voëls en visse;
- Verwyder die natuurlike filters wat besoedelende stowwe, soos fosfor en swaar metale, opgaar en afbeek;
- Vernietig natuurlike damme en veroorsaak vloede verder stroom af.
Nywerhede
Nywerhede vervaardig afval wat die volgende kan beïnvloed:
- pH van die water (hetsy dit suur, neutraal of alkalies is);
- kleur van die water;
- hoeveelheid voedingstowwe (verhoogde voedingstowwe kan lei tot eutrofikasie);
- temperatuur (verhoogde of verlaagde temperatuur kan ‘n impak hê op temperatuur-sensitiewe organismes in die water);
- die hoeveelheid minerale en soute (te veel kan gesondheidsprobleme veroorsaak);
- troebelheid van die water (kan visse se kieue blokkeer, bodemplante kan nie fotosinteer nie, omdat sonstrale hulle nie bereik nie; meer siektes aangesien bakterieë en virusse die gronddeeltjies as vervoermiddel gebruik).
Mynbou
Myne produseer afval wat:
- die hoeveelheid minerale en soute in die water kan verhoog (te veel kan gesondheidsprobleme veroorsaak);
- die pH van die water kan beïnvloed (hetsy suur, neutraal of alkalies);
- kan die troebelheid van die water verhoog.
Landbou
- Verhoog gronderosie as gevolg van die fisiese versteuring van die grond en plante as gevolg van ploeëry, oorbeweiding, houtkappery en padbouery. Dit affekteer die troebelheid en die hoeveelheid minerale en soute in die water;
- Verhoog voedingstowwe as gevolg van bemesting en kunsmis, wat kommerwekkende hoeveelhede nitrate en fosfate tot waterbronne bydra (wat tot eutrofikasie kan lei).
- Verhoogde gebruik van plaagbeheer.
Energieverbruik
Namate die menslike bevolking toeneem, word meer energie benodig vir menslike aktiwiteite soos kosmaak, beligting, ens. Die meerderheid van die energie in Suid-Afrika kom van steenkool by kragstasies en het tot gevolg dat massiewe hoeveelhede swael en natriumoksiede in die atmosfeer vrygestel word. Hierdie gasse is die hoofoorsaak van suurreën. Daarbenewens is die vrystelling van koolstofdioksied van die brandende steenkool, ‘n verdere bydraer tot aardverwarming.
Toevallige Waterbesoedeling
Toevallige waterbesoedeling kan op baie maniere geskied (soos gebarste pype en tenks, groot lekke, vure en olie-stortings) en kan verskeie grade van skade veroorsaak afhangende van die hoeveelheid, giftigheid en werkingsduur van die besoedeling, asook die grootte en aanpasbaarheid van die waterbron.
Die Toekoms
As hierdie die huidige toestand van water is, wat van die toekoms? Suid-Afrika kan meer damme en waterskemas bou; seewater ontsout, water van buurlande, soos die Zambezi-rivier in Zambië aankoop; rioolwater hergeruik; of afvalwater van myne herwin. Al hierdie oplossings is egter duur en die land kan dit nie bekostig nie. Wat die watergehalte betref, kan ons riviere skoonmaak en stewige boetes oplê op die persone/maatskappye wat dit besoedel. Hierdie oplossings spreek egter slegs die simptome van die probleem aan. Ons moet eerder die oorsaak van die probleem, te wete ons HOUDING jeens water, aanspreek.
Die toekoms van Suid-Afrika is in ONS hande. Ons KAN ‘n verskil maak. Ons moet bloot die wateromgewing – en hoe mense daarby inpas – verstaan. Ons moet almal “Water Wys” word! Maar wat beteken dit om “Water Wys” te wees?
Om “Water Wys” te wees, beteken ‘n mens sal:
- water en alle lewe RESPEKTEER;
- water oordeelkundig gebruik en dit nie MORS nie;
- nie rivier met vloeibare en vaste afval, BESOEDEL nie;
- vir waterdienste BETAAL;
- OPTREE om waterkrisisse op te los;
- water SPAAR en sodoende die natuurlike omgewing BEWAAR.
Suid-Afrika besit oor die algemeen oor ‘n beperkte watervoorraad. Die kwalitiet van hierdie water word deur besoedeling en die vernietiging van die riviere se opvanggebiede, bedreig. Water is ‘n lewensbelangrike hulpbron en dit is die verantwoordelikheid van ALLE Suid-Afrikaners om verantwoordelik op te tree in hul alledaagse lewens en na ons beskikbare waterbronne om te sien. Sodoende kan ons verseker dat hierdie beperkte hulpbron vir alle lewe op aarde bruikbaar bly. Dit is uiters belangrik dat almal “Water Wys” word.
See also
What does it mean to be Wise Wise?Are you Water Wise? Take our Quiz
The Water Wise Song
Browse
- Dam Levels
- Downloadable Posters
- Purification
- Wastewater
- Water and the Environment
- Cleaning Dirty Water
- Water is Life
- Water on Earth
- Types of Water
- Water as a Force in Nature
- Sources of Water
- Water Situation in South Africa
- Water Pollution and Your Health
- Causes of Water Pollution
- Substances Causing Pollution
- Rural Water Purification
- Wise up on Wetlands
- Rand Water Quality Data for Rivers
- Protect our Fish
- What Happens Above, Has Impacts Below
- World With/out Water
- Water Borne Diseases
- Water Use in the Home
- Water Wise Calculator
- Water Wise Video Clips
- Weather Forecast
- Wetlands
- Where Does our Water Come From?
- Your Carbon Footprint
- Virtual Water and your Water Footprint